6 JAAR
Toch was het niet helemaal waar dat Jannes niet op mensen lette. Toen hij niet meer naar de fröbel hoefde ontmoette hij dat meisje, Iris heette ze, dat een eindje verderop aan de kade woonde, een elfje met goudblonde lokken en ogen als meertjes die niet konden jokken. Zij trok Jannes onweerstaanbaar aan, zo zelfs dat hij haar een keer op straat omhelsde en kusjes gaf.
Jannes speelde graag met Iris. Ook wel weer omdat achter haar huis in de tuin een heel mooie zandbak was gemaakt.
Op een middag bouwde hij voor Iris een zandkasteel met vier torens en een poort waar je echt onderdoor kon. Hij had er wel een uur aan gewerkt en het werd prachtig. Daar woon jij, zei Jannes, jij bent de prinses. Iris haalde bij de kraan water om in de slotgracht te doen en op de binnenplaats strooide zij gras en madeliefjes. Dat is dan de tuin, zong Iris.
Toen kwam één van de broers van Iris naar buiten. Verrast stond hij stil en bekeek het kunstwerk van Jannes. Argeloos werkte die door, verwachte min of meer een complimentje voor zijn werk.
Maar ineens deed het broertje een stap naar voren, hief de ene voet en plantte die midden in het kasteel, dat met een doffe plof veranderde in de hoop zand waarmee Jannes begonnen was.
Schaterlachend liep de jongen weg.
Daarom wint het kwade het altijd van het goede.
Want om iets moois te maken is veel meer energie, tijd en kunde nodig dan het kwaad nodig heeft om het te vernietigen.
Het goede werkt langzaam, zorgvuldig en met liefde. Het kwade doet het in een vloek en een zucht.
Maar wat bezielde het broertje nou toch? Waarom werd hij blij van zijn daad? Welke kracht drong hem nou eigenlijk?!
Het is de onweerstaanbare drang van beweging om te mengen, te roeren, te spreiden en te laten gaan. Het is de drang van de wind om te waaien, water om te stromen, licht om te stralen, vuur om te branden.
De drang van de socialist naar spreiding van geld, kennis en macht. Naar gelijkheid.
De drang van de religieuze mens om zijn geloof te verspreiden. Gaat heen en vermenigvuldigt U.
De drang van de liberaal naar vrijheid, naar vrij verkeer van goederen, mensen, geld en kennis.
Zij voelen allen die onzichtbare hand tussen hun schouderbladen, maar geven de eigenaar van die hand steeds een andere naam, omdat zij hem niet hebben herkend en niet hebben begrepen.
Het is dat beweginkje, dat kwantje. Je kunt het niet stil zetten. Beweging blijft altijd ergens.
Bij het broertje ging de beweging naar de voet en van de voet in het zand. Hij kon het niet laten. Hij genoot ervan.
---------------------
Jannes voelde inwendige tegenstand, hij wilde juist verzamelen, bouwen, onderhouden. Hij ging dwars tegen de neiging om te spreiden in. Hij vond het roekeloos, slordig en laf. Dingen werden er lelijk van. Jannes wilde de beweging vangen en vasthouden.
Het broertje van Iris was niet conservatief, maar dissipatief. Het dissipatisme is de echte antipode van het conservatisme.
De meeste politieke stromingen zijn dissipatief, alleen de zuiver groene beweging niet.
Zijn conservatisme zou Jannes eenmaal opbreken, maar dat komt later.